संत ज्ञानेश्वर

wikipedia.org/wiki/ज्ञानेश्वर

 

  महाराष्ट्राच्या गूढ भूमीत, पश्चिम घाटाच्या मंत्रमुग्ध सुरांमध्ये, संत ज्ञानेश्वर नावाचा तेजस्वी आत्मा फुलला. त्यांचे जीवन एक दैवी चमत्कार होते, जे अध्यात्म, शहाणपण आणि प्रेमाचे सार प्रतिध्वनी करते. संत ज्ञानेश्‍वरांच्या विलक्षण जीवनाचा जयघोष करत गीतमय प्रवासाला सुरुवात करूया. 

 

१३व्या शतकात जन्मलेले संत ज्ञानेश्वर कृपेचे अवतार म्हणून या पृथ्वीवर अवतरले. भगवान श्रीकृष्णाचा दिव्य अवतार असलेल्या विठ्ठलावरील त्यांची भक्ती अतुलनीय होती. लहानपणापासूनच, त्याने एक अपवादात्मक बुद्धी दर्शविली, सहजतेने गहन ज्ञानाच्या खोलात प्रवेश केला. "ज्ञानेश्वरी" ही कालातीत कलाकृती लिहिताना ज्ञानेश्वरांचा आध्यात्मिक प्रवास उलगडला. मराठीत लिहिलेला हा पवित्र ग्रंथ भाषेतील अडथळ्यांच्या पलीकडे जाऊन समाजाच्या सर्व स्तरांतील साधकांना आत्मसाक्षात्काराच्या शोधासाठी आमंत्रित करतो. 

 

ज्ञानेश्वरांनी आपल्या काव्यात्मक श्लोकांद्वारे, अस्तित्वाची रहस्ये उलगडून दाखवली, स्वत:चे, विश्वाचे आणि परमात्म्याचे सखोल आकलन करून दिलेमहाराष्ट्रातील खेडोपाडी आणि शहरे फिरत असताना ज्ञानेश्वरांनी आपल्या दैवी शिकवणींनी असंख्य आत्म्यांच्या जीवनाला स्पर्श केला. दैवी कृपेने आणि वक्तृत्वाने ओतप्रोत असलेले त्यांचे प्रवचन ज्यांनी ऐकले त्यांच्या हृदयात खोलवर गुंजले. त्यांनी प्रेम, करुणा आणि एकतेच्या महत्त्वावर जोर दिला आणि लोकांना आठवण करून दिली की खरे अध्यात्म सर्व प्राण्यांच्या सुसंवादात आहे. 

 

 संत ज्ञानेश्वरांची नम्रता लौकिक सागरासारखी अफाट होती. त्याच्या विलक्षण बुद्धी असूनही, त्याने कधीही वैयक्तिक वैभव किंवा श्रेष्ठत्वाचा दावा केला नाही. त्याऐवजी, त्यांनी ईश्वराच्या नम्र सेवकाची भूमिका स्वीकारली, साधकांना ज्ञानाच्या मार्गावर मार्गदर्शन केले. त्याने प्रत्येक जीवात अंतर्भूत देवत्व ओळखले आणि त्याला आलेल्या सर्व गोष्टींमध्ये त्या दिव्य स्पार्कला जागृत करण्याचा प्रयत्न केला.त्याचे जीवन त्याच्या परीक्षांशिवाय नव्हते.

 

 संत ज्ञानेश्वरांना त्यांच्या काळातील सनातनी ब्राह्मणी समाजाच्या विरोधाचा सामना करावा लागला. परंतु आध्यात्मिक प्रगतीला अडथळा ठरणाऱ्या कठोर नियमांना आणि पद्धतींना त्यांनी निर्भयपणे आव्हान दिले. त्यांनी ज्ञानाचा सार्वत्रिक प्रवेश, प्रत्येकाला, जात-पात किंवा सामाजिक स्थितीची पर्वा न करता, त्यांच्या आध्यात्मिक प्रवासाला सक्षम बनविण्याचा सल्ला दिला. संत ज्ञानेश्वरांचे या पृथ्वीवरचे भौतिक अस्तित्व क्षणभंगुर होते, परंतु त्यांचा वारसा युगानुयुगे टिकून आहे. 

 

त्यांची शिकवण मानवतेला प्रेरणा आणि उत्थान देत राहते, साधकांना शाश्वत सत्याकडे मार्गदर्शन करते. त्यांचे जीवन दैवी प्रेम, करुणा आणि सर्व अस्तित्वाच्या एकतेच्या सामर्थ्याचा पुरावा होता. आपण संत ज्ञानेश्वरांच्या कालातीत ज्ञानाचा स्वीकार करूया आणि त्यांनी प्रकाशित केलेल्या मार्गावर चालुया. त्याच्या कृपेने आम्हांला आतील देवत्व जाणण्यात आणि प्रेम, सुसंवाद आणि आत्मज्ञान प्रचलित असलेल्या जगाला चालना देण्यासाठी मार्गदर्शन करावे. 

 

हे संत ज्ञानेश्वर, आम्ही तुमच्या तेजस्वी चरणी विनम्र अभिवादन करतो, तुमच्या दिव्य उपस्थितीबद्दल सदैव कृतज्ञ आहोत.